دکتر باقر لاریجانی در نشست معاونین آموزشی، مدیران آموزش و تحصیلات تکمیلی و مدیران گروه های معارف اسلامی دانشگاههای علوم پزشکی در اصفهان افزود: باید به بحث بین المللی سازی آموزش پزشکی یک نگاه دقیق و جامع داشته باشیم. باید بدانیم که نیازمند بین المللی سازی هستیم.

وی افزود: داشتن یک نقشه راه برای یک مجموعه بزرگ بسیار مهم است. در آموزش پزشکی چالش هایی وجود دارد که باید آنها را حل کنیم. بحث تحول در آموزش پزشکی بحث توسعه بین الملل در آموزش پزشکی یکی از نقاطی است که باید به آن توجه کنیم. اگر واقعا می خواهیم به مرجعیت علمی برسیم باید برای آن خیلی تلاش کنیم.

معاون آموزشی وزارت بهداشت با اشاره به گزارشی که اخیرا در مورد دانشگاه های بین المللی در لندن منتشر کرده اند گفت: این گزارش هشداری است که باید در بین المللی سازی آموزش پزشکی خیلی جدی بگیریم. در کشورهای منطقه نیز بیکار ننشسته اند و کار می کنند که جزء دانشگاه های برتر شوند.

وی یادآور شد: باید دانشگاه های خودمان را توانمند کنیم زیرا ضرورت رسیدن به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری منطقه این است که یک هدف گذاری درست داشته باشیم و چالش ها و نقاط ضعف و قوت خودمان را بشناسیم. د

لاریجانی اظهار داشت: در آموزش پزشکی نیز ما این ظرفیت را داریم. امسال هم در کنکور سراسری تعداد زیادی صندلی خالی ماند اما درست است که در حوزه علوم پزشکی چندان صندلی خالی نداشتیم و از همه رده های دیگر میزان صندلی خالی مان کمتر بود اما مفهوم آن این است که اگر ما ساختار دانشگاه های مان را به همین ترتیب ادامه دهیم ممکن است که در حوزه علوم پزشکی نیز چنین چالشی را داشته باشیم.

وی افزود: باید خودمان را آماده کنیم برای تربیت مخاطبین جدید در دانشگاهها و بحث آمایش آموزش پزشکی و بین المللی سازی تکلیف ما را در این بخش روشن می کند.

معاون وزیر بهداشت با ابراز خرسندی درباره گزارش آمایش وزارت بهداشت گفت: وقتی گزارش وزارت بهداشت در زمینه آمایش سرزمین علوم پزشکی در شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه شد، هم اعضای شورا و هم رئیس جمهور تاکید کردند که وزارت علوم و دانشگاه آزاد نیز مسیر وزارت بهداشت را در آمایش طی کنند.

وی افزود: وضعیت آموزش پزشکی ما وضعیتی است که می توانیم در عرصه بین الملل آن را ظاهر کنیم. گسترش بسیار وسیعی داریم. جاهایی در دنیا به دنبال یافتن دانشجو هستند اما یک مجموعه عظیمی در حوزه علوم پزشکی در کشور وجود دارد که می توانیم از آن استفاده کنیم.

لاریجانی گفت: رشد دانشگاه های ما در سه دهه گذشته رشد بالایی بوده است. رشته های علوم پزشکی در کشور بسیار گسترش پیدا کرده و فلوشیپ ها و تخصص ها در منطقه منحصر به فرد است. حتی در میان کشورهایی که مخاطب تعداد زیادی دانشجوی خارجی هستند ممکن است یک رشته تخصصی بیشتر نداشته باشند. دانشگاه ها می توانند از این ظرفیت استفاده کنند.

وی اضافه کرد: ما در روند دانشجوی خارجی کند پیش رفتیم اما الان شرایطی داریم که نیازمند برنامه ریزی جدیدی هستیم. دانش آموختگان مان گسترش پیدا کردند پتانسیل های مان از نظر اعضای هیات علمی در دانشگاهها بیشتر شده است. جایگاه ما در دنیا متناسب با شرایطی که ما را می بینند خیلی وضعیت بهتری پیدا کرده است.  

معاون آموزشی وزارت بهداشت گفت: به هر حال همانطور که برای حفظ و ارتقاء این جایگاه باید تلاش کنیم اگر با داده های اطلاعاتی مختلف به دانشگاه ها نگاه کنیم. مثلا ۲۰ دانشگاه برتر کشور را در حوزه علوم نگاه کنیم تعداد قابل توجهی از آنها علوم پزشکی است در حالی که تعداد رشته های علوم پزشکی محدود تر است. این نشان می دهد گروه پزشکی در تولید علم و کارآمدی وضعیت خوبی دارند.

وی افزود: سال ۲۰۰۷ کشور ۱۰ دانشمند برتر در یک درصد داشتیم اکنون این تعداد به ۱۰۰ دانشمند افزایش یافته است و این یک رشد بدیهی است. تعداد دانشگاه های کشور در یک درصد برتر دنیا در سال ۲۰۰۷، ۶ دانشگاه بود که این تعداد در سال ۲۰۱۶ به ۳۰ دانشگاه رسید.

لاریجانی یادآور شد: اگر تعداد مقالات را به عنوان یک شاخص نگاه کنیم در تعداد مقالات جزء برترین کشورهای منطقه هستیم. بر اساس ارجاعات در دنیا ۵۷ ام هستیم و باید دقت مان را بیشتر کنیم.

وی با اشاره به گزارش مجله ساینس و اقدام نیچر گفت: یک نکته ای را نباید فراموش کنیم که وقتی مجله ساینس یک گزارش نه چندان علمی و دقیق را درباره پایان نامه ها اعلام کرد به ما نشان داد در پایان نامه ها چالش داریم و بلافاصله نیچر هم تعدادی از مقالات را رد کرد. ما عوامانه نباید به این موضوع نگاه کنیم زیرا این ها یک بسته است و باید مراقب آن باشیم.

معاون وزیر بهداشت اضافه کرد: این موضوعی است که در بسیاری از کشورهای دنیا رخ می دهد در آمریکا تعداد مقالات رد شده از ما به مراتب بیشتر است اما این یک جریان  است. ما باید تعداد تولیدات علمی خودمان را افزایش دهیم و محققان را بیشتر کنیم در عین حال باید دقت مان را هم بیشتر کنیم.

وی افزود: باید توجه کنیم بدنه هیات علمی محقق پرمقاله کشور درگیر این مسئله تخلف نیست. گزارش ها نشان داد و ما نیز جستجو کردیم کسانی درگیر این تخلف هستند که در حوزه پژوهش مطرح نیستند. سئوال چند هزار نفره از دانشگاهها پرسیدیم و متوجه شدیم حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد دانشگاهیان هنوز آموزش های لازم را برای تحقیق  و پژوهش ندیده اند.

لاریجانی یادآور شد: چالش بسیار مهمی است که باید در دانشگاهها آموزش مقاله نویسی را بیشتر کنیم اما باید مراقب باشیم که گول نخوریم و در زمینی که دیگران بازی می کنند قرار نگیریم. باید دقت و مراقبت را بیشتر کنیم. حتی اگر لازم باشد شاخص ها و قوانین کشور را نیز تغییر دهیم. در عین حال صحنه تولید علم و بدنه علمی کشور را به چالش نیاندازیم.  

وی با اشاره به گزارشی به تازگی در مورد ایران در زمینه شاخص نوآوری در فناوری و علوم منتشر شده است گفت: کشور ما قطعاً رشد داشته و در سال ۲۰۱۴ از میان ۱۴۳ کشور در رتبه ۱۰۶ بود در سال ۲۰۱۶ به رتبه ۷۸ ام رسیده است. ما پتانسیل زیادی در این زمینه داریم و باید شبکه علمی و تولید علم را درست طراحی کنیم.

معاون وزیر بهداشت گفت: برخی از کشورهای منطقه می روند کسانی را می خرند به عنوان پرتره آنها را در تولید علم خود و برای ارتقاء شان از آنها استفاده می کنند اما خوشبختانه در کشور ما چنین شرایطی وجود ندارد.

وی اضافه کرد: جایگاه ما رو به رشد است. کشورهای آسیایی اصولا مخاطب دانشجویان خارجی هستند. استرالیا ۷۱ درصد از دانشجویان خارجی خود را از آسیا تامین می کند. نیوزلند بیش از ۸۰ درصد، انگلستان ۴۰ درصد و آمریکا ۶۲ درصد از دانشجویان خارجی آن آسیایی هستند. ما باید کاری کنیم که ایران به محل آمدن دانشجوی خارجی بدل شود و تنها منشاء تامین دانشجوی خارجی سایر کشورها نباشد.

لاریجانی یادآور شد: اگر آمار و ارقام کشورها را نگاه کنید متوجه می شوید که بسیار در این زمینه برنامه ریزی می کنند. آمریکا در سال های ۱۹۵۰ تا ۱۹۵۴ تعداد ۳۴ هزار دانشجوی خارجی داشت. اما امروز ۸۸۶ هزار دانشجوی خارجی دارد. ترکیه تا چند سال پیش ۵ هزار دانشجوی خارجی داشت که اکنون ۷۲ هزار دانشجوی خارجی دارد و بیش از ۵ هزار نفر آن ایرانی هستند.  

وی با تاکید بر لزوم تهیه نقشه راه بین المللی سازی آموزش پزشکی گفت: ایران در جذب دانشجوی خارجی سهم مهمی دارد ضمن آنکه مخاطب دانشجویانی ایرانی نیز کشورهای هستند که خیلی از نظر آموزشی سطح بالایی ندارند. یک هزار و ۴۰۰ نفر دانشجوی خارجی و ۳ هزار نفر دانشجوی ایرانی در خارج در علوم پزشکی به صورت رسمی آمارشان ثبت شده است اما تعداد واقعی آن دوبرابر این آمار است.

معاون آموزشی وزارت بهداشت با اشاره به پیشرفت کشورهای منطقه در جذب دانشجوی خارجی گفت: برای رقابت در سطح منطقه لازم است برنامه ریزی و تلاش جامع تری برای این امر صوت پذیرد. باتوجه به اینکه نقشه آمایش بین الملل تدوین شده لازم است دانشگاههای علوم پزشکی بر مبنای این نقشه وضعیت کشورهای موردنظر را رصد کنند.  

وی افزود: باتوجه به ظرفیت های دانشگاههای هر کشور مدل همکاری برای همکاری با هر کشور طراحی کنند.

معاون آموزشی وزارت بهداشت سامانه Education Iran را بستر مناسبی برای معرفی ظرفیت های دانشگاهها به جهان معرفی کرد و گفت: دانشگاهها برنامه های مختلفی را در این سامانه درج کرده اند و لازم است با همکاری وزارت بهداشت تمامی برنامه هایی که اجرا می کنند را در سامانه بارگذاری کنند. برنامه اعتباربخشی بین المللی برای توسعه کیفیت آموزش علوم پزشکی نیز با همکاری دانشگاهها به شکلی اثربخشی دنبال شود.

لاریجانی با اشاره به تفاهم نامه های منعقد شده در زمینه برگزاری آزمون های بین المللی اظهار داشت: درحال رایزنی با موسسات مختلف برای استانداردسازی و بین المللی سازی آزمون های علوم پزشکی هستیم و این کار با رعایت ضوابط قانونی در دست پیگیری است.

وی به تغییر الگوی ارزشیابی دانشگاههای خارجی در وزارت بهداشت اشاره کرد و گفت: بر اساس برنامه جدید علاوه بر بررسی های کارشناسی مدنظر وزارت بهداشت، ۷۰۰ دانشگاه برتر رتبه بندی کیواست، ۸۰۰ دانشگاه برتر تایمز و ۵۰۰ دانشگاه برتر شانگهای در لیست دانشگاههای مورد تایید وزارت بهداشت قرار گرفتند.

معاون آموزشی وزارت بهداشت افزود: مفهوم این نیست که همه این دانشگاهها رشته های علوم پزشکی دارند و راه حل خوبی را به ما می دهد. دانشگاه ها باید ارتباطات بین المللی خود را رصد کنند و ترجیحا با دانشگاههایی ارتباط داشته باشند که جزء رتبه بندی های بین المللی باشند.

لاریجانی اضافه کرد: دانشگاهها باید برای گسترش ارتباطات بین المللی مناسب است این ارزشیابی را مورد توجه قرار دهند. نحوه ارزشیابی مدارک را هم تغییر داده ایم و اجازه کار دانشگاهها و مدارک بین المللی را در کشورهای مختلف به گونه ای تسهیل کردیم. اعزام بورسیه ها با ماموریت مشخص صورت گیرد.

معاون آموزشی وزارت بهداشت افزایش پذیرش دانشجوی بین المللی در مقاطع مختلف، تکمیل فرآیند اعتباربخشی بین المللی در ۱۷ دانشگاه علوم پزشکی کشور، تسهیل راه اندازی دانشگاههای بین المللی با مشارکت مراکز معتبر خارجی، تکمیل ترجمه کوریکولوم های آموزشی، به روز رسانی و ارتقای سامانه Education Iran و برگزاری دوره های مشترک منجر به مدرک تحصیلی با دانشگاههای معتبر خارج از کشور را از برنامه های آتی وزارت بهداشت در توسعه بین المللی آموزش علوم پزشکی ذکر کرد.  

وی گفت: جمهوری اسلامی ایران با توانمندی ها و ظرفیت هایی که در کشور وجود دارد می تواند به سمت مرجعیت علمی که مورد تاکید مقام معظم رهبری نیز است پیش برود که یکی از برنامه های مهم ورود به عرصه های بین المللی در حوزه های مختلف است.

لاریجانی اظهار داشت: ما در وزارت بهداشت توسعه بین المللی  آموزش علوم پزشکی را را به طور جدی با نگاه ویژه به مصالح نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران  پیگیری می کنیم.